هدف: همانطور که طول عمر افراد افزایش می یابد، اهمیت رفتارهای ارتقا دهنده سلامت نیز، با توجه به حفظ کارکرد و استقلال افراد و افزایش کیفیت زندگی آنها، روز به روز بیشتر آشکار می شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط رفتارهای ارتقا دهنده سلامت با سطح ADL و IADL در سالمندان غرب تهران انجام گرفته است.روش بررسی: این مطالعه از نوع همبستگی بود که بر روی 410 نفر از افراد بالای 60 سال ساکن منطقه غرب تهران انجام گرفت. روش نمونه گیری از نوع چند مرحله ای بود و از ابزار پژوهش شامل چک لیست مربوط به رفتارهای ارتقا دهنده سلامت و پرسشنامه مربوط به فعالیت های جسمی، که از دو بخش سوالات مربوط به ADL (فعالیتهای روزمره زندگی) و IADL (فعالیتهای ابزاری زندگی) تشکیل شده است، استفاده شد. اطلاعات مربوط به واحدهای مورد پژوهش از طریق مصاحبه گردآوری شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون تی- تست استفاده شد.یافته ها: بین فعالیتهای روزمره زندگی (ADL) و رفتارهای «انجام ورزش یا پیاده روی»، «مصرف شیر، لبنیات و غذاهای گوشتی»، «مصرف میوه و سبزیجات تازه»، «مصرف غذای کم نمک» و «مصرف غذای کم چرب» ارتباط معنی داری وجود داشت (p<0.05). همچنین بین فعالیتهای ابزاری زندگی (IADL) و رفتارهای «نکشیدن سیگار»، «مصرف نکردن الکل»، «انجام ورزش یا پیاده روی»، «مصرف غذای کم نمک»، «مصرف غذای کم چرب»، «مصرف شیر، لبنیات و غذاهای گوشتی» و «مصرف میوه و سبزیجات تازه» ارتباط معنی داری وجود داشت (p<0.05).نتیجه گیری: مطالعه نشان داد رفتارهای ارتقا دهنده سلامت با ADL و IADL ارتباط معنی داری داشت. لذا مراقبت دهنده های بهداشتی باید زمینه های تسهیل رفتارهای ارتقا دهنده سلامت را از طریق برنامه های سلامتی مثل رژیم غذایی صحیح، ورزش منظم و بررسی دوره ای وضعیت جسمانی فراهم آورند تا موجب افزایش فعالیتهای جسمی در سالمندان شده و از این طریق باعث حفظ و ارتقا زندگی سالم و فعال برای آنها شوند.

1مقدمه: یکی از عوارض و مشکلات متعددی که سالمندان به سبب فرآیند سالمندی تجربه میکنند، وابستگی در فعالیت های روزمره زندگی؛ همچنین کاهش حس امید به علل مختلف نظیر بازنشستگی، تنهایی، انزوا و کاهش مشارکت های فردی و اجتماعی می باشد. هدف از این پژوهش تعیین تاثیر اجرای یک برنامه فعالیتی اوقات فراغت بر فعالیت های روزمره زندگی و امید مردان سالمندان خواهد بود. روش کار: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی شده است که بر روی 60 سالمند در دو گروه آزمون و کنترل در سال 1402 انجام شد. انتخاب واحدهای پژوهش به صورت تصادفی از دو مرکز بهداشتی (شهید صفاری و مرکز آب و برق) شهر مشهد که حائز معیارهای ورود به مطالعه بودند و سلامت شرکت کنندگان هم برای شرکت در مداخله به تایید گروه پزشک مرکز بهداشت رسید، انجام شد.  بدین منظور ابتدا قبل از شروع مداخله پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک، استقلال در انجام فعالیت های روزمره بارتل و  امید اشنایدر از نمونه ها یه صورت حضوری و از طریق مصاحبه تکمیل شد. سپس فعالیت های گروهی اوقات فراغت به صورت 8 جلسه، یک نویت در هفته (8 هفته) در سه گروه 10نفره مجزا (برای سهولت در انجام مداخلات)، و هر جلسه به مدت حداقل 45 دقیقه به صورت گروهی برای گروه مداخله اجرا شد. آیتم های مداخله شامل پیاده روی به مدت نیم ساعت، تمرین تعادلی مختص سالمندان به مدت پانزده دقیقه، در پارک های منتخب انجام شد. گروه کنترل فعالیت های فیزیکی معمول انجام شده توسط خودشان و برنامه های احتمالی مرکز بهداشت ذیربط را دریافت کردند. دو هفته پس از اتمام مداخله در هر دو گروه پرسشنامه ها توسط فردی غیر از محقق تکمیل شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS-V25 و آزمون های آماری مربوطه تجزیه و تحلیل و گزارش شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار سن واحدهای پژوهش، در گروه مداخله 31/3±30/68 و در گروه کنترل 85/2 ±33/68 سال بود. متغیرهای دموگرافیک و اصلی پژوهش، در دو گروه مداخله و کنترل مقایسه و مورد آزمون قرار گرفت و دو گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک، میزان امید و میزان فعالیت های روزمره زندگی همگن بودند. در مرحله دو هفته پس از مداخله، میانگین و انحراف معیار نمره امید، در گروه مداخله 12/3±36/49 و در گروه کنترل32/5±96/46 بود. آزمون t مستقل نشان داد که پس از مداخله، نمره امید در گروه مداخله به طور معناداری بیشتر از گروه کنترل بود(03/0P=). نمره میانگین فعالیت های روزمره زندگی در مرحله ی پس از مداخله در گروه مداخله 40/4±33/95 و در گروه کنترل 86/5±36/92 بود. آزمون t مستقل نشان داد که پس از مداخله، نمره فعالیت روزمره زندگی در گروه مداخله به طور معناداری بیشتر از گروه کنترل بود(031/0P=). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه به طور کلی حاکی از آن است که فعالیت بدنی سالمندان در اوقات فراغت، میتواند نقش به سزایی در وضعیت فعالیت های روزمره زندگی و امید آنها داشته باشد؛ لذا به برنامه ریزان و مسئولین مربوطه توصیه میشود که زمینه افزایش امکانات را به جهت افزایش سطح استقلال عملکردی و امید سالمندان جامعه، فراهم بنمایند.

با وجود پیشرفت های علمی صورت پذیرفته در حوزه پزشکی و افزایش امید به زندگی در جوامع امروزی، شاهد رشد قابل توجه جمعیت سالمند در ده های اخیر در کشور بوده ایم. سالمندان با مخاطرات مختلف و متفاوت از سایر گروه های سنی مواجه می باشند. این مطالعه به منظور بررسی کیفیت زندگی، افسردگی و فعالیت های روزمره زندگی در سالمندان روستایی شهرستان بیرجند سال 1391 بیرجند انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی روی 360 سالمندان روستایی شهرستان بیرجند صورت پذیرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه 26 سوالی استاندارد کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت، پرسشنامه 15 سوالی افسردگی سالمندان (GDS)، پرسشنامه 6 سوالی انجام فعالیت های روز مره زندگی (ADL) پرسشنامه 7 سوالی انجام فعالیت های روزمره زندگی با وسیله (IADL) بوده است. داده های پژوهش با استفاده از ویرایش 19 نرم افزار SPSS تجزیه تحلیل شده و مقادیر P£0.05معنادار در نظر گرفته شد.یافته ها :در این پژوهش، میانگین و انحراف معیار کیفیت زندگی برابر 77.10±9.4 و میانگین و انحراف معیار افسردگی 5.2±5.9، میانگین و انحراف معیار فعالیت های روزمره زندگی بدون وسیله 6.1±5.5 و میانگین و انحراف معیار فعالیت های روزمره زندگی با وسیله (3±12) بود. از میان متغیرهای دموگرافیک تحرک بدنی و ورزش،تحصیلات ،وضع تاهل،درجات افسردگی و فعالیت های روزمره با و بدون وسیله با کیفیت زندگی اختلاف معنی دار داشت (P£05). همچنین، بین کیفیت زندگی و افسردگی رابطه معنی دار و معکوس قوی (R=-0.56)، بین فعالیت های روزمره زندگی بدون وسیله (R=-0.32) با وسیله (R=-0.39) کیفیت زندگی رابطه معنی دار و معکوس مشاهده شد.نتیجه گیری :نتایج این مطالعه نشان داد که فعالیت های روز مره زندگی باعث افزایش کیفیت زندگی و کاهش افسردگی می شود. براساس این نتایج مسوولان سیستم خدمات بهداشتی و درمانی ضمن برنامه ریزی مناسب در جهت اطلاع رسانی فوائد فعالیت در دوره سالمندی باید در جهت ایجاد محیط ها و برنامه های متناسب با فعالیت این قشر در شهر و کشور اقدام نمایند.

زمینه و هدف: بیماری دمانس با تاثیر شدید بر حافظه، شناخت و توانائی در انجام فعالیت های روزانه فرد همراه است. بر اساس شواهد، نقصان در انجام فعالیت های روزمره زندگی (ADL) حتی در بیمارانی که از اختلالات بسیار خفیف شناختی رنج می برند، نیز تظاهر پیدا می کند. لذا این مطالعه با هدف تعیین وضعیت فعالیت های روزمره زندگی و فعالیت های ابزاری زندگی در سالمندان سالم و مبتلا به اختلالات شناختی (MCI، دمانس خفیف و متوسط) به انجام رسیده است. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی که در سال 1395 صورت گرفت، 300 نفر سالمند 60 سال و بالاتر به صورت نمونه گیری در دسترس خوشه ای طبقه بندی شده در چهار گروه (هر گروه 75 نفر) شامل سالمندان سالم، دارای اختلال شناختی جزئی (MCI)، مبتلا به دمانس خفیف و مبتلا به دمانس متوسط که ساکن خانوارهای شهر اصفهان و تهران بودند و بر مبنای ابزار مقیاس تباهی همه جانبه (GDS) در مرحله 1 تا 5 دمانس قرار داشتند، در این مطالعه شرکت کردند. افراد مبتلا به دمانس متوسط و خفیف، اختلال شناختی جزئی و افراد سالم، جهت انجام سایر تست ها از جمله، IADL و ADL مورد بررسی قرار گرفتند. برای نمونه های سالم ابتدا جهت تعیین عدم ابتلا به دمانس خفیف و یا افسردگی بر اساس نظر پزشک، بررسی صحت سلامت بر اساس معیار DSM-IV و ابزار افسردگی GDS-15 به عمل آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و با استفاده از آماره های توصیفی و آزمون تحلیلی آنالیز واریانس یک طرفه و تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: در ارزیابی سالمندان بر مبنای ابزار مقیاس تباهی همه جانبه GDS 76 نفر از سالمندان سالم، 75 نفر مبتلا به MCI، 72 نفر مبتلا به دمانس خفیف و 77 نفر نیز مبتلا به دمانس متوسط بودند. امتیاز کسب شده ابزار ADL بر حسب وضعیت های شناختی مختلف سالمندان از لحاظ آماری معنی دار بوده است (0.001>P). همچنین در بررسی امتیاز ابزار IADL نیز میانگین نمرات در سالمندان در وضعیت های شناختی مختلف به لحاظ آماری معنی دار بوده است (0.001>P). نتیجه گیری: اگر چه استفاده از ابزارهای ADL و IADL در بررسی زود هنگام وضعیت شناختی افراد سالمند به عنوان استاندارد طلایی مطرح نمی باشند اما می توانند به عنوان ابزاری بسیار کاربردی و آسان جهت بررسی تغییرات عملکردی در سالمندان مبتلا به دمانس جهت ارائه مراقبت ها، مورد استفاده تیم مراقبت های سالمندی قرار گیرند.

زیبایی شناسی زند گی روزمره یکی از شاخه های د انش زیبایی شناسی است. تا قرن بیستم زیبایی شناسی کلاسیک معطوف به موضوع آثار هنرهای تجسمی و کمتر متوجه بستر شکل گیری اقسام هنرهای زیبا د ر بافتار تجربه زند گی روزانه انسان و طبیعت بود. طی چند د هه اخیر جنبشی پد ید آمد که با پرهیز از آن رویکرد یکسونگر هنرمحور، سعی کرد پیوند ی نزد یک میان تجربه هنرهای زیبا با تجربه سایر عرصه های زند گی روزمره ایجاد کند. همین امر موجب پید ایش رشته مطالعاتی جد ید با عنوان زیبایی شناسی زند گی روزمره شد. جان د یویی، فیلسوف پراگماتیست، د ر کتاب هنر به مثابه تجربه به تبیین آرای خود د ر باب مفهوم تجربه زیبایی شناسی زند گی روزمره پرد اخت. هد ف اصلی مقاله یافتن چیستی زیبایی زند گی روزمره براساس آرای جان د یویی است. از این روی، پس از بررسی مفاهیم و نظریه های مختلف د ر باب زیبایی شناسی زند گی روزمره به بررسی د و نمونه تحلیلی زیبایی شناسی زند گی روزمره د ر هنر معماری خانه های سنتی ایرانی (خانه ملاباشی اصفهان) و هنر شعر (سهراب سپهری) پرد اخته می شود. نتیجه اینکه زیبایی شناسی زند گی روزمره همان «زیبایی شناسی آن حضور» است که د ر مواجهه با هر چیزی اعم از زیبا و نازیبا موجب تغییر نوع حضور انسان د ر زیست جهانی نو با الگویی هاپتیکی می شود. گرد آوری مقاله حاضر به صورت فیش برد اری از منابع کتابخانه ای و سایت های معتبر اینترنتی و روش تحقیق به شیوه توصیفی تحلیلی است.

گسترش وسیع مطالعات فرهنگی در سه دهه اخیر در متن مباحثاتی که میان مدرنیسم و پست مدرنیسم در گرفته، باعث شده است که زندگی روزمره به عنوان مقوله ای در خور اهمیت قلمداد شود. با توسعه مصرف گرایی و تبلیغات که هر دو زندگی روزمره را هدف قرار داده اند، مطالعات نقادانه فلسفی و جامعه شناختی زندگی روزمره، به وظیفه مهم متفکران انتقادی بدل شده است و آنان به طرق مختلف این وظیفه را انجام داده اند.«رولان باروت» گرفته تا «تئودور آدورنو» و «هانری لفور» و «یورگن هابرماس» هر یک از منظری، زندگی روزمره را موشکافانه بررسی کرده اند اگر وظیفه تفکر انتقادی را دستیابی به امر انضمامی متصور شویم، حرکت از سوژه گرایی دکارتی به زیست - جهان را باید حرکتی در جهت رسیدن به این امر انضمامی بدانیم. این مقاله نشان می دهد که چگونه زندگی روزمره به معضله ای بدل شد که هم از حیث نظری و هم از حیث کنش اجتماعی، باید در بررسی و حل آن کوشید. آرای متفکرانی که برای حل این معضل کوشیده اند مورد بررسی قرار گرفته است و راه های برون رفت از مخمصه های زندگی روزمره در عصر مدرن نیز خاطر نشان شده است.

هدف: این مطالعه به بررسی تجربیات افراد دارای نابینایی اکتسابی در ارتباط با چگونگی انجام دادن فعالیت های روزمره زندگی و تطابق با آن ها و نقش عوامل محیطی در روند انجام فعالیت های روزمره این افراد می پردازد.روش بررسی: این مطالعه به صورت کیفی و به شیوه پدیدارشناسی انجام گرفته است. 22 بزرگسال 20-60 ساله دارای نابینایی اکتسابی به صورت هدفمند انتخاب شده و مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق قرار گرفتند. مصاحبه ها ضبط شده و سپس به صورت کتبی پیاده شد. داده های حاصل با استفاده از روش ون مانن تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: عوامل محیطی موثر در انجام فعالیت های روزمره توسط افراد نابینا این گونه در پنج مضمون اصلی ظهور یافتند. این پنج مضمون عبارتند از: محصولات و فناوری (مربوط به حیطه بررسی تجهیزات و فناوری کمکی مخصوص نابینایان و کمبودهای موجود در آن)، محیط فیزیکی (بررسی نقش موانع شهرسازی)، حمایت ها و روابط (شامل کمک گرفتن از دیگران، حمایت خانواده، جامعه، متخصصین و ارائه دهندگان خدمات)، نگرش ها (دربرگیرنده نگرش خانواده، جامعه، متخصصین و ارائه دهندگان خدمات)، و خدمات و سیاست گذاری ها (شامل بررسی نقش عواملی چون امنیت، قوانین حمایت کننده، عوامل اقتصادی و آموزشی و ارائه خدمات).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه تاثیر چالش های محیطی و تجربه انجام فعالیت های روزمره افراد مبتلا به نابینایی اکتسابی را تایید کرده و می تواند افق و چشم انداز جدیدی را به روی متخصصان توانبخشی به ویژه کاردرمان گرها در رابطه با روند و شیوه انجام فعالیت های روزمره به طور مستقل با توجه به شرایط محیطی بگشاید.

اهداف: سرطان خون در کودکان یکی از شایع ترین انواع سرطان است. تغییرات ایجاد شده در شرایط کودک و عوارض داروهای مصرفی و بیماری بر وضعیت جسمانی وی موجب افسردگی شدید در والدین می شود. از سوی دیگر سیر درمان این بیماری و بستری های پی در پی و طولانی مدت در بیمارستان بر مشارکت کودکان مبتلا به سرطان در فعالیت های روزمره تاثیر منفی می گذارد. به طوری که اغلب این کودکان در انجام این فعالیت ها با چالش مواجه هستند. در این پژوهش بررسی شد که نقش افسردگی مادر در مشارکت کودک مبتلا به لوسمی در فعالیت های روزمره زندگی چیست؟ روش بررسی: مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی تحلیلی مقطعی است. جامعه مورد بررسی کودکان 15-13ساله مبتلا به سرطان مراجعه کننده به بیمارستان سیدالشهدای اصفهان و مادران آن ها بود و نمونه های مورد مطالعه با روش نمونه گیری ساده در طی شش ماه در فاصله بهمن 1397 تا تیر 1398 انتخاب شدند. به طور کلی 72 کودک با توجه به معیارهای ورود به بیمارستان مراجعه کردند که از این میان 62 کودک و مادر تمایل به همکاری داشتند. پس از ارایه توضیحات در خصوص پژوهش، در صورت تمایل به همکاری، پرسش نامه های «اطلاعات جمعیت شناختی»، «افسردگی بک 2» و «عادات زندگی» با کمک مصاحبه کننده برای هر کودک و مادر تکمیل شد. نسخه کوتاه شده پرسش نامه عادات زندگی برای کودکان 5 تا 13سال، توسط نوریو و همکارانش در سال 2002 و به منظور بررسی مشارکت اجتماعی در افراد دچار ناتوانی طراحی شد. روایی و پایایی این پرسش نامه در ایران توسط مرتضوی و همکاران در سال 1392 سنجیده شد و مقادیر ICC برای تمام بخش ها بیشتر از 0/60 و برای کل پرسش نامه 0/87 به دست آمد و درمجموع پرسش نامه از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار بود. پرسش نامه خودابرازی بک 2، شاخص های افسردگی در افراد را می سنجد. نسخه فارسی پرسش نامه بک در سال 2005 توسط قاسم زاده و همکاران تهیه و اعتبارسنجی شد. روایی و پایایی نسخه فارسی پرسش نامه بک جهت استفاده برای سنجش علایم افسردگی در جمعیت نرمال مورد تایید قرار گرفت (آلفای کرونباخ =0/87) داده های حاصل از این پژوهش توسط نرم افزار SPSS نسخه 22 و با استفاده از آزمون های تحلیل داده پیرسون، اسپیرمن، آنووا و آزمون تی مستقل مورد آنالیز قرار گرفت. یافته ها: میانگین و انحراف معیار سنی مادران 5/8± 36/98 سال و کودکان 2/5± 8/4 سال بود. میانگین و انحراف معیار نمره آزمون افسردگی بک میان مادران 10/9± 21/8 بود و بیش از 85 درصد آن ها درجاتی از افسردگی را نشان دادند. میانگین و انحراف معیار نمره مشارکت کلی کودکان18/8± 67/7 از 100 بود. نتایج پژوهش نشان داد میان نمره افسردگی مادر و مشارکت کودک در حوزه آموزش (0/008=P) و زندگی اجتماعی (0/05=P) رابطه معنادار معکوس وجود داشت. بین افسردگی مادر و مشارکت کودک در حوزه تغذیه (0/1=P)، تندرستی (0/12=P)، مراقبت شخصی (0/24=P)، ارتباط (0/4=P)، مشارکت در امور خانه (0/17=P)، تحرک (0/13=P)، مسیولیت ها (0/45=P)، روابط بین فردی (0/27=P) و تفریح (0/17=P) رابطه معناداری نبود. نتیجه گیری: عوامل متعددی می تواند بر سطح مشارکت و درگیری کودکان در فعالیت های روزمره زندگی تاثیرگذار باشد. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می رسد افسردگی و وضعیت روانی نامطلوب مادران کودکان مبتلا به سرطان علاوه بر تاثیرات مخرب بر عملکرد خود آن ها، می تواند تا حدودی منجر به محدودیت مشارکت کودک در حوزه های مهمی همچون آموزش و مشارکت اجتماعی شده و عوارض این بیماری را برای وی بیشتر کند.